W Polsce nie ma orkiestry, która miałaby tak złe warunki, jak my. Czy to fanaberia, że artyści chcą mieć oddzielną garderobę dla pań i panów? A nie jedną, przedzieloną kotarą, by można się było jakoś przebrać bez skrępowania?

O konieczności zbudowania w Płocku filharmonii, a raczej wielofunkcyjnej sali koncertowej, która służyłaby organizacji koncertów różnych gatunków muzycznych, mówi się od wielu lat. Ostatnio sprawa jakby nabrała tempa, zespół architektów opracowywał koncepcje lokalizacji obiektu. Teren nad Sobótką odpadł w przedbiegach, na czoło wybiły się Nowy Rynek i nabrzeże wiślane przy ul. Rybaki. I już rozgorzał spór, gdzie najlepiej byłoby salę zbudować. Ponieważ służyć ona będzie głównie Płockiej Orkiestrze Symfonicznej, pytamy o zdanie o jej szefa.

Rozmowa z Adamem Mieczykowskim, dyrektorem POS

Anna Lewandowska: Już parę razy w przeszłości rozmawiałam z panem o sali koncertowej i pamiętam, że był pan wtedy zwolennikiem ulokowania jej na Nowym Rynku.

Adam Mieczykowski: Prawda, wtedy wspominałem, że byłaby to najlepsza lokalizacja...

Coś się zmieniło w pana poglądach na ten temat? Czy nadal uważa pan, że to najlepszy pomysł?

– Tak, zmieniło mi się. Choćby dlatego, że pojawiły się nowe pomysły.

To wymieńmy te propozycje: ul. Rybaki, Radziwie, Nowy Rynek i teren przy al. Kobylińskiego, niedaleko ul. Spacerowej. Która jest najlepsza według pana?

– A może zacznijmy od tego, po co w ogóle budować sale koncertową?

No dobrze. Po co?

– To pytanie o tyle prowokacyjne, co oczywiste – jak to, że muzyka jest obecnie jednym z najważniejszych elementów kultury naszego miasta. Ale czy tak będzie w przyszłości, zależy od warunków, w jakich przyjdzie jej funkcjonować. Dzięki ogromnym funduszom unijnym w ostatnich latach w Polsce powstały znakomite nowoczesne obiekty. To np. Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu, piękna sala koncertowa NOSPR-u w Katowicach, futurystyczna filharmonia w Szczecinie, kameralna, ale bardzo piękna Filharmonia Kaszubska w Wejherowie, nie wspominając już o awangardowym gmachu CKK na Jordankach w Toruniu. I jeszcze choćby Koszalin, który w 2014 r. oddał gamach filharmonii na 520 miejsc, skrojony na miarę tego miasta, ze świetną akustyką; kosztował 29,5 mln zł. A w Płocku w ubiegłym roku świętowaliśmy 40-lecie POS, która jest wciąż bezdomna i korzysta z sali w szkole muzycznej. Ta sala jest dobra dla dzieci i młodzieży, ale nie dla zawodowej orkiestry.

Gorzkie słowa...

– Bo w Polsce nie ma orkiestry, która miałaby tak złe warunki. Nieraz słyszę: „Bez przesady, artyści zawsze mają jakieś fanaberie”. A do nas przyjeżdżają naprawdę wybitni artyści. I czy to fanaberia, że chcą mieć oddzielną garderobę dla pań i panów? A nie jedną, przedzieloną kotarą, by można się było jakoś przebrać w kostiumy bez skrępowania? Albo żeby w tej garderobie była toaleta? Publiczność też zrobiła się jakaś fanaberyjna, bo nie chce stać po 30 minut do toalety i chciałaby mieć klimatyzację na sali. U nas wszędzie jest jedna wielka ściskawa, w foyer, na widowni, na scenie, w garderobach. Czy to normalne, że wykonawcy muszą się na siłę przeciskać, obawiając się, że podrą swoje naprawdę drogie kostiumy, między statywami? Musimy część z nich zdejmować, żeby w ogóle dostali się na scenę. Słyszę też coraz częściej głosy niezadowolenia samych melomanów, bo oni bywają też gdzie indziej i wszędzie tam jest elegancko i wyjątkowo. A u nas brzydko pachnie prowincją. Trudno więc mówić o lokalizacji, skoro są tu ludzie, którzy podchodzą i mówią mi, że filharmonia w Płocku w ogóle nie jest potrzebna!

Mimo to porozmawiajmy o tym, gdzie mogłaby ona powstać, bo chciałabym poznać pana zdanie. Zacznijmy od Radziwia.

– I Radziwie, i Rybaki to są zupełnie nowe pomysły, które wyglądają kontrowersyjnie, ale tylko na pierwszy rzut oka. Bo jednak taka lokalizacja tworzyłaby coś bardzo pięknego. Postawienie sali na którymkolwiek z brzegów rzeki spowoduje niesamowite wrażenie architektonicznego piękna. W Radziwiu usytuowanie jej między mostem a stocznią byłoby ciekawym rozwiązaniem.

Czy jednak filharmonia pasowałaby do tak industrialnego otoczenia?

– Fakt, trzeba by się było nad tym zastanowić, ale też należy pamiętać, że ten teren jest teraz kompletnie zaniedbany i ogranicza wyobraźnię. W Gdańsku jednak na Ołowiance Filharmonia Bałtycka jest w starym zrewitalizowanym budynku obok portu i wygląda to bardzo ciekawie.

A Rybaki?

– Tu jest coś, co można sobie wyobrazić już teraz i się zachwycić... We mnie od razu ta lokalizacja budzi pozytywne emocje, w sensie ciekawości i takiego... WOW!!!

Tyle że jest tam spory kłopot z komunikacją. Trzeba by rozwiązać tę kwestię albo poprzez ruchome schody, albo np. kolejkę górską. Moim zdaniem to i tak potrzebne rozwiązania, bo coraz więcej osób ma kłopot w ogóle z zejściem nad Wisłę.

– Akurat kolejka to rozwiązanie na czasie, po które miasta sięgają. Przykładem jest choćby kolejka na Kamienną Górę w Gdyni, która stanowi dodatkowo wielką atrakcję turystyczną. A w tej lokalizacji urzeka położenie, przestrzeń, Wisła, która byłaby widoczna z filharmonii, a z drugiego brzegu widziałoby się architektoniczne piękno obiektu wpisanego w skarpę. Przecież jeszcze niedawno skarpa była całkowicie zabudowana. Myślę, że przy dzisiejszych technologiach dałoby się zbudować salę bez uszczerbku dla wzgórza.

A co z Nowym Rynkiem, który niedawno był pana faworytem?

– Myślę, że to nadal jest dobre miejsce dla sali koncertowej. Dobre przede wszystkim dla miasta, bo gmach uporządkowałby przestrzeń tej części Płocka. Obszar między siedzibą Dzieci Płocka a cmentarzem przy Kobylińskiego wygląda, jakby czas zatrzymał się tam 30 lat temu. I plac Nowego Rynku to pokazuje.

Co jednak z antypodkową? Wyobraża pan sobie jedno i drugie?

– Tak, ale wymaga to trudnych zabiegów i negocjacji. Choć dla samego placu byłoby zdecydowanie lepiej, żeby budynku z pawilonami w ogóle na nim nie było. W innym przypadku filharmonii zabraknie miejsca i oddechu.

Przejdźmy teraz do Kobylińskiego...

– Teren teraz absolutnie zaniedbany, zostawiony sam sobie, ale na pewno to miejsce ma potencjał. I postawienie tam sali byłoby możliwe, abstrahując od spraw własnościowych poszczególnych działek. Mam jednak świadomość, że właśnie to jest wielkim problemem.

Gdyby to właśnie pan – jako szef orkiestry, ale zwłaszcza jako płocczanin – miał sam arbitralnie wskazać to jedyne miejsce, które by to było?

– Moje serce jest dzisiaj nad Wisłą. Na Rybakach przede wszystkim.

Chyba taka decyzja wymaga i wizjonerstwa, i odwagi decydentów, w tym naszych radnych.

– Zgadzam się. Ale warto też pomyśleć o tym, żeby taki obiekt stał się ikoną tego miasta. Dziś, mówiąc o Szczecinie, mamy przed oczami budynek futurystycznej filharmonii. Myśląc: Wrocław albo Katowice – też wyświetla nam się wizja nowoczesnych obiektów dla muzyki. Albo Bydgoszcz i pięknie położona nad Brdą Opera Nova. Płocka skarpa to jedno z najpiękniejszych miejsc, z jakimi zetknąłem się w Polsce. Aż się prosi, żeby wzbogacić ją równie piękną architekturą.

Anna Lewandowska / Gazeta Wyborcza Płock